Vize süreçlerinde yaşanan gecikmeler iş seyahatlerinin planlamasını zorlaştırırken, bazı toplantıların da gerçekleştirilememesine ve iş bağlantılarının kurulamamasına neden oluyor.
Özellikle fuar katılımcılarının aldığı ret cevapları ya da vizelerinin yetişememesi nedeniyle organizasyonlara katılamayacak olmaları, Ekim ayından itibariyle hızlanan fuar trafiği öncesi iş dünyasını endişelendiriyor.
Schengen başta olmak üzere vize başvurularında yaşanan gecikmeler, aylar sonrasına randevu verilmesi, çok yüksek miktarlarda vize ücretleri ödenmesine rağmen artan sayıda ret kararları yurt dışına çıkmak isteyen vatandaşlara ciddi sıkıntılar yaşatıyor. Vize süreçlerinde yaşanan gecikmeler turizm ve iş seyahatlerinin gerçekleştirilememesine neden oluyor. Edinilen bilgiye göre, ülke konsolosluklarında ağır ilerleyen bürokrasi turistik vize almak isteyen insanları da olumsuz etkilemeye başladı. Ticari ve turistik vize için konsolosluklara başvuran vatandaşlar, ileri tarihli vize randevusu alma, vize süreçlerinin sonuçlanma sürelerinin 45 güne kadar uzamasına rağmen ret cevabıyla karşılaşabiliyor. Bu sorun Avrupa Birliği (AB) vize başvurularında ise çok daha yoğun yaşanıyor. Özellikle konsoloslukların başvuru kotası uygulaması, vize taleplerinin artması ve vize alınan ülkeye gidilip geri dönülmemesi vize süreçlerinde sıkıntıları daha da artıyor.
YURT DIŞI TURLARI OLUMSUZ ETKİLENİYOR
Vize başvurularına gelen retler, tur acentalarını da olumsuz etkiliyor. Tura kayıt yaptıran vatandaşlar, vize alınamayınca turlar iptal ediliyor. Olumsuz karar verilen vizeler için kişilere para iadesi de yapılmıyor. Şu anda vize başvurularında ortalama 150 euro isteniyor. Acentalardan seyahat koruma poliçesi yaptıran vatandaşlar vize reddi aldığı zaman sigortaya başvurduğunda vize ücretini belirli bir oranını geri iade alıyor. Ancak düzenlenmesi planlanan turun iptali ve vize başvurularında iade edilmeyen ücretler vatandaş ve acentaların mağduriyetine neden oluyor.
“VİZE ALMA SÜREÇLERİ ÇİLEYE DÖNÜŞTÜ”
Vize konusunda yaşanan sıkıntılar konusunda açıklamada bulunan CHP İstanbul Milletvekili TBMM AB Uyum Komisyonu Üyesi Sibel Özdemir, “Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Schengen vizesi alma süreçleri tam bir çileye dönüşürken maliyeti de 4,5 kat artmış durumda. Ulusal kimlik kartları ülkemize giriş yapma kolaylığı sağlanan Bulgaristan’a kendi vatandaşlarımız vize almak istediklerinde aylar sonrasına randevu alıp, çok sayıda evrak hazırlayıp vize kuyruğunda beklerken yaklaşık 180 Euro yani 3 bin 260 TL ödemek zorundalar” dedi.
Schengen vizesi almak isteyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına çok yüksek sayıda ret kararı verildiğini kaydeden Özdemir, “Aylar sonrasına randevu veriliyor, aşırı sayıda evrak talep ediliyor, bunun karşılığında çok yüksek miktarlarda vize ücreti istenirken vize ret kararlarında artış yaşanıyor. Ticari faaliyette bulunmak isteyen iş insanları ve vatandaşlarımız seyahatlerinin gerçekliğini, konaklamalarını, gidiş-dönüş ulaşımlarını kanıtladıkları halde bile vize başvuru süreçlerinde sıkıntılar yaşamakta ve ret kararları almakta” diye konuştu. Dışişleri Bakanlığına çağrıda bulunan Özdemir, “Bakanlık, Schengen vize başvurularında yaşanan sorunlar, sürecin çok uzun sürmesi ve artan sayıda vize ret kararları karşısında bir an evvel inisiyatif almalı ve sürece müdahil olmalıdır” dedi.
SCHENGEN KRİZİ NEDENİYLE YURT DIŞI TURLAR İPTAL OLUYOR
Türkiye vatandaşlarının Avrupa Birliği üyesi ülkelere girişte yaşadığı vize başvurularına peş peşe olumsuz yanıt verilmesi nedeniyle yurt dışı turlarda da peş peşe iptaller başladı. Acente yetkililerinden edindiğimiz bilgide Eylül ayında 40’a yakın turun iptal edildiğini, 1500 kişinin mağdur olduğunu söylediler. Yetkililer, “Konsolosluklar randevuları geç veriyor. Vize retlerinde artış oldu. Hala mağduriyet yaşayan yolcularımız var. Bir aydan fazla içeride olan pasaportlarımız çıkmıyor. Önceden 100 kişide 2 vize reddi çıkardı şimdi 20-30 oluyor. 40 kişilik tur planlıyoruz 5-6 kişi vize alamıyor. Ayrıca Türklere karşı bir ön yargı var ama evraklarınız düzgün olursa daha önceden bir kez bile yurt dışına çıkmışsanız işleriniz daha kolay halloluyor. Konsolosluklar pandemiden önce 3 veya 7 gün sonrasına hatta bazen 1 gün içinde çok rahat bir şekilde randevu veriyordu. Ama bugün başvursanız 1 ay sonraya ancak randevu veriyorlar. Bu durum turları kötü etkiliyor.
Vize alınamayınca turlar iptal ediliyor. Geçen ay bin 500 kişinin katılacağı 40’a yakın tur iptal edildi. İtalya, Avusturya, Çekya ve İspanya gibi ülkelere vize reddinde öne çıkıyor” dediler.
VİZE ÜCRETLERİNDE İADE YOK
Acentaların zarar ettiğini belirten yetkililer, “1.500 kişilik turların iptal edildiğini düşünürsek acentaların 200-300 bin Euro zararı oluyor. Konsolosluklar belgeleri değerlendirdikten sonra olumlu ya da olumsuz bir karar veriyor. Olumsuz karar verilen vizeler için kişilere para iadesi yapmıyorlar. Şu anda vize başvurularında 140- 150 Euro isteniyor. Biz seyahat koruma poliçesi yapıyoruz kişiler vize reddi aldığı zaman ret kağıdıyla beraber sigortaya başvurursanız yüzde 80 oranında geri iade alıyorsunuz. Tur programı düzenlemeye çekinir hale geldik ama yapmak da zorundayız. 1 tur 40-45 kişiden oluşuyor bin 500 kişi dersek bu 40-50 turun iptaline tekabül ediyor. Ciddi bir rakam ve bizi olumsuz etkiliyor.
Acentaların zarar ettiğini belirten yetkililer, “1.500 kişilik turların iptal edildiğini düşünürsek acentaların 200- 300 bin Euro zararı oluyor. Konsolosluklar belgeleri değerlendirdikten sonra olumlu ya da olumsuz bir karar veriyor. Olumsuz karar verilen vizeler için kişilere para iadesi yapmıyorlar. Şu anda vize başvurularında 140- 150 Euro isteniyor. Biz seyahat koruma poliçesi yapıyoruz kişiler vize reddi aldığı zaman ret kağıdıyla beraber sigortaya başvurursanız yüzde 80 oranında geri iade alıyorsunuz.
Zaten pandemi vardı uçuş olmadı. Tam toparlama sürecine geçtik bu seferde randevuya takıldık Konsolosluklardaki yoğunluk 1 buçuk ay kadar sürecektir. Sonra ekim gibi normale döneceğimizi düşünüyorum” diye konuştular.
10 BİN YOLCU VİZE NEDENİYLE AVRUPA’YA GİDEMEDİ
Yolcu sayısı azalsa bile turu iptal etmediklerini ancak 10 bin yolcunun vize nedeniyle Avrupa’ya gidemediğini vurgulayan yetkililer, şu değerlendirmelerde bulundular: “Yolcu vize sorunu yaşadığında günün sonunda bu acentayı da etkiliyor. 40 kişilik turdan 5 yolcu vize alamazsa tur iptal olabilir. Sadece biz değil bütün acentalar en az mağduriyetin yaşanması için ya tur iptal edip ücreti iade etmeyi tercih ediyoruz ya da zarara katlanarak kişi sayısı düşse bile turu yapıyoruz. Vize mağduriyetinin en çok yaşandığı ülkeler İtalya, İspanya, Fransa.
Yaz aylarında 10 bin yolcu vize sıkıntısı nedeniyle Avrupa’ya gidemediğini düşünüyorum. Hala vize başvuruları yoğun bir şekilde yapılıyor. Vizesi olmayanlar yurt dışı planını çok daha erkenden yapmalılar.”
VİZE REDDİNDEN SONRAKİ SÜREÇ NASIL İŞLİYOR?
Yolcuların itiraz hakkı olduğuna değinen yetkililer, “Yolcular vize reddi yediğinde konsolosluktan neden olduğuna dair yazılı beyan alabilir, bu yasal hakkıdır. Dokümanlarda bir sıkıntı varsa kişiler bunu düzeltip tekrar başvurabilir. Fakat vize ücreti yanar tekrar başvurduğuna yine vize ücreti öder” dediler.
“VİZE BAŞVURULARINA YANIT SÜRELERİ 10 HAFTAYI BULUYOR”
Türkiye Seyahat Acenteları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, AB üyesi ülkelere seyahat için gereken Schengen vizesi ile ilgili uzun süredir yaşanan sıkıntılara ilişkin açıklamada bulundu. Söz konusu ülkelere seyahat etmek isteyen vatandaşlar ve yurt dışına seyahat düzenleyen birlik üyesi seyahat acentaları için bu durumun önemli ve yıkıcı bir soruna dönüştüğünü aktaran Bağlıkaya, “Vize başvurularında yaşanan sıkıntılar seyahat acentalarımızın üzerlerindeki yükün daha da artmasına yol açtı. Seyahat acentalarımızın ticari faaliyetlerini olumsuz etkileyen bu sorun, turlarda iptallere kadar varan sonuçlar yarattı” dedi.
Birlik olarak, üye seyahat acentaların faaliyetlerine olumsuz yansıyan Schengen vizesi sorununun bir an önce çözüme kavuşturulmasını talep ettiklerini belirten Bağlıkaya, “Özellikle yurt dışına tur düzenleyen (outgoing) acentalarının son üç yıldır dünyayı etkisi altına alan ve seyahatleri durma noktasına getiren pandemi döneminde yaşadıkları büyük mağduriyetin ardından bir de vize sorunu ile karşı karşıya kalmıştır. Pandemi süreci sonrasında tüm dünyada artan seyahat eğilimi vize başvurularına da yansıyarak yığılmalara yol açmakla birlikte vize başvurularına yanıt sürelerinin 10 haftayı bulan sürelere ulaşması ve vize başvurularındaki kabul oranlarının büyük düşüş göstermesi önemli bir sorun teşkil etmekte” ifadesine yer verdi.
“VİZE ÜCRETLERİNİN İADE EDİLMEMESİ SORUNU ARTIRIYOR”
Bununla birlikte ortalama 3 bin TL tutarındaki vize ücretlerinin başvurunun reddi durumunda iade edilmemesinin de sorunların artmasına neden olduğunu söyleyen Bağlıkaya, “Dolayısıyla kendi sorumluluklarında olmayan bu durum, seyahat acentalarımızın tüketici hakları noktasında müşterileri ile karşı karşıya gelmelerine yol açmakta, güven kaybı yaşamalarına neden olmaktadır. Toplumlar arasında barış köprülerinin kurulmasında çok önemli bir misyona sahip turizm hareketlerinin bu tür olumsuz durumlar sonucunda kesintiye uğraması nedeniyle, ülkemiz ve dünyada önemli bir sektör olan turizm sektörü ciddi kayıplara uğramakta ve yara almakta” dedi.
İKİNCİ PASAPORT İLE ÇÖZÜM ARAYIŞI
İhracattan sanata, fuar organizasyonlarından turizme kadar hemen hemen her sektörü vuran bu sorun, milyar dolarlık kayıplara neden oluyor. İş insanları fuar ve etkinliklere katılamıyor, yeni iş bağlantısı kuramıyor.
ABD başta olmak üzere bazı ülkeler bu işkenceyi hafifletmek için adımlar atılırken, Tük iş dünyası bu sorunu çözmek adına yeni yollar arıyor. Bunlardan biri de oturum ve vatandaşlık. Ortadoğu ve Eski Sovyet ülkelerden yoğun talep gören Türkiye’de 400 bin dolar yatırım karşılığı vatandaşlık alımı akımının bir benzerini Türkler yaptığı belirtiliyor.
İŞ SEYAHATLERİNİ DE ENGELLİYOR
Vize süreçlerinde yaşanan gecikmeler iş seyahatlerinin planlamasını zorlaştırırken, bazı toplantıların da gerçekleştirilememesine ve iş bağlantılarının kurulamamasına neden oluyor. Hatta bazı fuar katılımcılarının aldığı ret cevapları ya da vizelerinin yetişememesi nedeniyle organizasyonlara katılamayacak olmaları, Ekim ayından itibariyle hızlanan fuar trafiği öncesi ihracatçıları endişelendiriyor.
Edinilen bilgiye göre, pandemi nedeniyle ülke konsolosluklarında ağır ilerleyen bürokrasi iş insanlarını da olumsuz etkilemeye başladı. ABD ve İngiltere konsolosluklarına başvuran iş insanları ticari seyahatleri için ileri tarihli vize randevusu alma, vize süreçlerinin sonuçlanma sürelerinin 45 güne kadar uzaması ve seyahat edilecek ülkedeki ticari bağlantının ya da partnerin davetiyesine rağmen ret cevabıyla karşılaşabiliyor. Bu sorun AB vize başvurularında ise çok daha yoğun yaşanıyor. Özellikle pandemi sonrası yaşanan söz konusu sıkıntılarda, ilgili konsoloslukların ‘başvuru kotası’ uygulamasına geçmesi, vize taleplerinin artması ve vize alınan ülkeye gidilip geri dönülmemesi şeklindeki vakaların artmasının etkili olduğu düşünülüyor.