Avrupa’daki rakipleri ile kıyaslandığında Türkiye, deniz turizmi yatırımlarında yatırımcı için önemli bir potansiyeli bünyesinde barındırıyor.
Son yıllarda turizm alışkanlıklarındaki değişim yat turizmi ve yatçılık kültürünün daha da popüler olmasını beraberinde getirdi. Yatçılık, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de hızla gelişiyor. Bu gelişim beraberinde marina yatırımlarının hızlanması gerektiği gerçeğini ortaya çıkardı.
Türkiye’nin sahil şeridinde, 57 adet nitelikli yat tesisi ve toplam 85 adet yat bağlama yeri hizmet veriyor. Yat bağlama kapasitesi denizde ve karada olmak üzere 30 bine yaklaştı. İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü verilerine göre 2023 yılı itibariyle İzmir’de 34 yat işletme belgesi, 43 yat ve 209 yatak kapasitesi bulunuyor. Ayrıca 5 Altın Çıpalı tesislerin de aralarında olduğu 6 yat limanı (Setur Çeşme Marina, Marin Alaçatı, Teos Marina, İzmir Marina, IC Çeşme Marina, Oasis Marina) mevcut. Bu yat limanlarının denizde bağlama kapasitesi bin 497, karada bağlama kapasitesi 570 olmak üzere toplam 2 bin 67 adet.
Setur Kuşadası Marina ve D-Marin Didim Marina ile denizde yat bağlama kapasitesi 2 bin 501, karada yat bağlama kapasitesi bin 300 adet olmak üzere toplam 3 bin 800 adete ulaştı.
Avrupa’daki rakipleri ile kıyaslandığında Türkiye, deniz turizmi yatırımlarında yatırımcı için hala önemli bir potansiyeli bünyesinde barındırıyor.
Sektör temsilcileri, Türkiye’nin, 2 bin 805 km ile kıyı şeridi en uzun bölgesi olan Ege’nin sahip olduğu doğal kaynak ve değerleriyle beraber bölgedeki marinaların teknik ve hizmet açısından birçok ülkeden daha iyi olduğunu, tekne sayısının, her yıl artmaya devam ettiğini, bu denli potansiyeli yüksek bir bölgede, yeni marina yatırımlarının acilen önünün açılması gerektiğini vurguluyorlar.
Kuzey Ege’de Dikili, Çandarlı, Şakran ve Aliağa Yat Limanları; Urla Yarımadası’nda Çeşmealtı, Mordoğan, Karaburun, Ilıca ve Şifne Yat Limanları; İzmir merkezde ise Bayraklı Yat Limanı yatırımları planlanıyor. Planlanan yat limanlarıyla birlikte, Ege Bölgesi’nde 3 bin yatın üzerinde yeni kapasitenin oluşturulması öngörülüyor. 4’ü İzmir’de olmak üzere, Türkiye’de yapımı planlanan 20 yat limanı ile bağlama kapasitesine toplamda 9 bin adetlik yeni kapasite eklenmesi öngörülüyor.
Sektör temsilcileri, bu artıştan pay alınması ve Türkiye’nin ev sahipliği yaptığı yatların tekrar Avrupa’ya dönmemesi için mevcut marinaların kapasitelerinin acilen genişletilip, aynı zamanda Ege’ye yeni mega yat marinaları ve mega yat çekek yeri yatırımlarının gerektiğini belirtiyorlar. Sektör temsilcileri ayrıca bölgesel bazda hangi koyların yatçılığa ayrılacağı, hangi kıyı tesislerinin nerelere yapılacağı, hangi koyların koruma altına alınacağı ve imara kapatılacağının belirlenmesi için Kıyı Master Planı hazırlanmasını öneriyorlar. Yeni yatırımlarla mevcut kapasitenin iki katına çıkması bekleniyor.
Türkiye’nin turizm gelirlerinin dörtte biri deniz turizmi sektöründen elde ediliyor. 2024 yılı hedeflerine göre 60 milyar dolarlık turizm gelirinin 15 milyar dolarını deniz turizminin üretmesi öngörülüyor. Deniz turizminin asli unsurlarından biri olan marinalar gerek yerli gerekse yabancı yatırımcı için cazibe merkezi olmaya devam ediyor.
Marina sektörünün, Türkiye ve Ege Bölgesi özelindeki gelişimini; kamu, özel sektör ve akademi dünyasının temsilcileri ile yaptığımız özel röportajlarla sizler için inceledik.