FikirMedya Dijital Reklam Ajansı Kurucusu, Murat Nalçakan
2019 yılında dijital medya yatırımlarının % 20,5’ini sosyal medya, % 64,2’sini mobil platform, %70,7’sini programatik satın alma yatırımları oluşturdu. Geçtiğimiz yıl, sosyal medyaya 603 milyon TL, mobil platformlara 1 milyar 887 milyon TL ve programatik satın almaya ise 2 milyar 79 milyon TL tutarında reklam yatırımı yapıldı.
Türkiye’nin ilk internet bağlantısının gerçekleştirildiği 12 Nisan 1993 gününden bugüne kadar geçen sürede ülkemizdeki toplum paterni müthiş bir değişim gösterdi. İnternet kafelerle başlayan bu macera, her eve bir bilgisayar kampanyalarıyla evde internete, oradan da cepte internete kadar uzandı.
İnternet ortamında insanların sanalda bir araya gelmesini sağlamak önemli bir konuydu. E-posta gönderip almakla başladığımız iletişim şekli hızlıca kendini chat odaları, MSN Mes- senger gibi programlara, özel arkadaşlık sitelerine ve nihayetinde 2006 yılında en popüler mecra olan Facebook ile bambaşka bir noktaya geldi.
Peki ya mobil cihazlar; Türkiye’de 23 Şubat 1994’te dönemin Başbakanı Tansu Çiller’in Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’i aramasıyla hayatımıza giren cep telefonları günümüzde çoluk çocuk, genç yaşlı artık herkesin cebinde ve üstelik akıllı.
VERİLERLE İNTERNET VE SOSYAL MEDYA
Ocak 2020 rakamlarına göre Türkiye İnternet kullanım istatistiklerine baktığımızda genel kullanıcı sayısı toplamda 62 milyon, Türkiye nüfusunun %74’ü anlamına geliyor. İnternet kullanıcıları günde ortalama olarak 7,5 saat İnternet’te vakit geçiriyor.
İnternet kullanıcılarının aylık aktivitelerine baktığımızda;
◗ İnternet kullanıcılarının %93’ü İnternet’te online video izliyor, ◗ %45’i vlog yayınları ile vakit geçiriyor,
◗ %72’si internet servisleri üzerinden müzik dinleyip, %42’lik bir kesim de online radyo dinleyicisidir.
Türkiye’de internet kullanıcıları internette 7,5 saat, sosyal medyada ve televizyon başında 3 saat vakit geçirmektedir. Online müzik dinleme süresi ortalama 1,5 saate, oyun konsolunda oyun oynama süresi ise 1 saate yakındır.
Türkiye’de mobil kullanıcı sayısı ise 58 milyona ulaşmış durumda. Türkiye’deki toplam inter- net kullanıcılarının %94’ü mobil cihazlar üzerinden internet kullanmaktadır. Mobil cihazlar üzerinde geçirilen süre ortalama 4 saattir.
Yine Ocak 2020 rakamlarına göre sosyal medya kullanıcı sayısı 54 milyona ulaşmış durumda. Türkiye nüfusunun %64’ü sosyal medya kullanmaktadır. En çok kullanılan sosyal medya platformlarına göre YouTube ilk sırada yer alırken, onu Instagram takip etmektedir.
Türkiye’de sosyal medya kullanımının yaş dağılım grafiğine baktığımızda, en yüksek kullanım oranının 25-34 yaş arasında olduğunu görmekteyiz. Yine bu oranın cinsiyete göre sosyal medya kullanım yaşına göre dağılımında da benzer bir sonuç gösterdiği ortada…
Yaş arttıkça sosyal medya kullanımı azalmaktadır.
Türkiye’de sosyal medya kullanım alışkanlıklarına baktığımızda, kullanıcıların %96’sı ayda bir kez sosyal medya platformları üzerinden mesajlaşmakta, %88’i sosyal medya paylaşımları ile etkileşime geçmektedir. Ortalama 3 saate yakın sosyal medyada vakit harcanmakta ve ortalama bir kullanıcı başına 9 sosyal medya hesabı bulunmaktadır.
DİJİTALİN YÜKSELİŞİ: DİJİTAL ARTIK 2.MECRA
Ülke nüfusunun %74’ünün içinde bulunduğu sosyal medya elbette kendi ekonomisini tabii ki doğuracaktı. Ancak kitle iletişim araçları içerisindeki ekonomi televizyondan dijitale aktı demek çok doğru değil çünkü baktığımız zaman bundan 5-6 yıl önce outdoor, gazete, dergi, radyo, TV ve dijital varken bugün geldiğimiz noktada televizyon, dijital ve outdoor var, gerisi neredeyse yok denecek kadar azaldı.
IAB Türkiye’nin bu ayın başında hazırladığı rapora göre medya yatırımlarında en büyük payı, 2019 sonu itibariyle sektörde % 46 oranında pazar payına erişen televizyon kuruluşları aldı. Televizyonu % 33,3 ile dijital mecralar takip etti. Üçüncü sırada % 9,4 ile outdoor yer alıyor.
DİJİTALİN YÜKSELİŞİNİN DETAYLARI
2018 yılı ile karşılaştırıldığında 2019 yılında dijital mecralarda % 19 büyüme ile birlikte, toplam 2 milyar 940 milyon TL’lik yatırım gerçekleştirildi. 2019’da dijital yatırım içinde en fazla payı 1 milyar 680 milyon TL ile display reklamlar aldı. Display’deki artış % 18,9 olarak gerçekleşirken, bu alanda gösterim/tıklama bazlı mecraların 2019 yılındaki payı % 64, videoların % 29, native’in payı % 8 olarak gerçekleşti.
2019’da gösterim/tıklama bazlı reklam yatırımları, bir önceki yıla göre % 11,4 oranında artarak, 1 milyar 69 milyon TL oldu. Yine 2019 yılında video bazlı yatırımları bir önceki yıla göre 36.9’luk artışla 483 milyon TL, native reklam yatırımları da bir önceki yıla göre % 26,7 artarak, 128 milyon TL olarak gerçekleşti.
Dijital mecra yatırımlarının %64’ü mobil ekranlar, %36’sı ise PC ve laptop üzerinden gerçekleşmiştir. Geçen yıla göre mobil ekran harcamalarının toplam dijitaldeki kırılımı artmış ve %35,6 oranında büyümüştür.
ARAMA MOTORLARINA YAPILAN YATIRIM % 20,2 ARTTI
2019 yılında dijital mecra yatırımları içerisinde 2018 yılı ile karşılaştırıldığında en fazla yatırım artışı % 20,2’lik artışla arama motorlarında oldu. Bu dönemde arama motorlarına, 1 milyar 110 milyon TL’lik yatırım yapıldığı görüldü. Arama motorlarını % 10,5’lik artış ile ilanlar izledi. İlanlar için 2019’da 125 milyon TL yatırım yapıldı.
2019 yılında dijital medya yatırımlarının % 20,5’ini sosyal medya, % 64,2’sini mobil platform, %70,7’sini programatik satın alma yatırımları oluşturdu.
Geçtiğimiz yıl, sosyal medyaya 603 milyon TL, mobil platformlara 1 milyar 887 milyon TL ve programatik satın almaya ise 2 milyar 79 milyon TL tutarında reklam yatırımı yapıldı.
We are social ve Hootsuit’in Türkiye raporuna göre ise kategorilere göre en çok Dijital Reklam Harcamalarına bakıldığında toplam dijital reklam harcaması 2,28 milyar dolar olarak gerçekleşmiş. Bu harcamaların kategori bazlı dağılımı ise;
◗ Arama reklamlarında toplam harcama 855 milyon dolar,
◗ Banner reklamlarında toplam harcama 486 milyon dolar,
◗ Sosyal medya reklamlarında toplam harcama 424 milyon dolar, ◗ Video reklamlarında toplam harcama 280 milyon dolar,
◗ Konumlandırma reklamlarında toplam harcama 230 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
COVID-19 SALGINI GÖLGESİNDE 2020’DE SOSYAL MEDYA EKONOMİSİ
Türkiye medya yatırımları büyüklüğü açısından dolar bazında dünyanın 35. büyük pazarı konumunda yer alırken, toplam hacim içinde payı % 0,2 seviyesinde. IAB Türkiye raporuna göre, Türkiye’de medya yatırımlarının Gayri Saf i Yurtiçi Hasıla (GSYH) içindeki oranı, en büyük 41 pazar içindeki en düşük oran olup, ülkemizin medya yatırımlarının GSYH’ye oranının sahip olduğu değerin yaklaşık 3,5 katlık bir büyüme potansiyeli olduğuna işaret ediliyor.
Sektörün 2020 yılı medya yatırımları tahmini ise 668 milyar Dolar olacağı yönündeydi ancak Covid-19 salgını nedeniyle, dünyanın iki büyük pazarı olan Amerika ve Çin’deki son gelişmeler, diğer yandan reklam sektörünün lokomotifi olan, 2020 Tokyo Olimpiyatları’nın da dahil olduğu birçok uluslararası organizasyonun iptali nedeniyle, 2020 büyüme hedeflerinin tekrar gözden geçirilmesi bekleniyor.