6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6’lık depremler sonrasında Türkiye tek yürek, tek bilek oldu. Depremden yoğun şekilde etkilen 10 ilde üç aylığına OHAL ilan edildi. Bölge için ilk etapta 100 milyar TL kaynak tahsis edildi. Depremin yıktığı 10 ilin bir yılda yeniden inşa edilmesi hedefleniyor.
Türkiye, 6 Şubat günü Kahramanmaraş merkezli iki depremle sarsıldı. Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6’lık depremler ve artçıları, 10 ili yerle bir etti.
Kahramanmaraş Pazarcık merkezli ilk deprem sabah 04.17’de gerçekleşti. Yaklaşık toplam 13,4 milyon nüfusun yaşadığı Kahramanmaraş, Hatay, Adana, Malatya, Gaziantep, Diyarbakır, Adıyaman, Osmaniye, Şanlıurfa ve Kilis’i vurdu. Türkiye tarihinde kayıtlara 1939’daki Erzincan depreminin ardından “en büyük ikinci deprem” olarak kayda geçti. Deprem, Suriye’de de büyük yıkıma ve can kaybına neden oldu. Aynı günün devamında Türkiye bu defa saat 13.24’te Kahramanmaraş Elbistan merkezli 7.6 şiddetli ikinci depremi yaşadı. Arka arkaya yaşanan iki büyük deprem ve 17 mayıs tarihi itibariyle 50 bin 783 kişi hayatını kaybetti. 81 bin afetzede bölgeden diğer illere tahliye edildi. Deprem bölgesinde 830 bin 806 binada hasar tespiti yapıldı ve bu binalardan 105 bininin yıkılmış, yıkılacak veya ağır hasarlı olarak saptandı.
TÜM DÜNYADAN DAYANIŞMA ÖRNEĞİ
Deprem bölgesine gerek yurt içi gerekse yurtdışından yardımlar dört koldan yağdı. 60’a yakın ülkeden yardım ve destek ekipleri geldi. Bir hafta sonra bile enkazların altından sağ çıkarılıp hayata tutunan insan hikayelerini yaşayarak, acıyla umudun kol kola girdiğini gördük.
100 MİLYAR TL KAYNAK TAHSİS EDİLDİ
Sadece Cumhuriyet tarihimizin değil, coğrafyamızın ve dünyanın en büyük felaketlerinden birini yönetmek için ilk etapta 100 milyar TL’lik bir kaynak kurumlara tahsis edildi. Deprem sonrasında da 7 günlük “Milli Yas” sürecini yaşadık. 10 ilde 8 Şubat itibariyle üç ay süresince olağanüstü hal (OHAL) ilan edildi.
10 İLİN BİR YILDA YENİDEN İNŞA EDİLMESİ HEDEFLENİYOR
Enkaz kaldırma çalışmaları devam ederken, hedef; 10 ilde bir yıl içerisinde Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) yönetimindeki tüm müteahhit firmaları devreye sokarak hem enkaz kaldırma hem de konut yapımını hızlandırmak. Yıkılan binaların yerine konutların zemin artı üç-dört kat olmak üzere inşa edilmesi planlanıyor.
VERGİSEL YÜKÜMLÜLÜKLER ERTELENDİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı, deprem bölgesinde bulunan mükellefler için 31 Temmuz 2023’e kadar mücbir sebep hali ilanıyla vergisel yükümlülükleri erteledi. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, deprem tarihi itibarıyla 10 ildeki mükelleflerin 6 Şubat-31 Temmuz 2023 tarihleri arasında yerine getirmeleri gereken vergisel yükümlülükleri ertelendi. Mücbir sebep süresince verilmesi gereken vergi beyanname ve bildirimlerin verilme süreleri 15 Ağustos 2023 günü sonuna kadar, bu beyanname ve bildirimler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödenme süreleri de 31 Ağustos 2023 gününe kadar uzatıldı. Açıklamaya göre halen uygulaması devam eden 7256 ve 7326 sayılı Yapılandırma Kanunları kapsamında Mart, Mayıs ve Temmuz 2023’te ödenmesi gereken taksitlerin ödeme sürelerinin, mücbir sebep halinin bitim tarihini izleyen Ağustos, Ekim ve Aralık 2023’e uzatılması hususunda gerekli hazırlıklar yapılıyor.
YARDIMLAR VERGİ İNDİRİMİNE KONU OLACAK
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın açıklaması ile depremlerden etkilenen afetzedeler için AFAD Başkanlığı’nca ilan edilen hesaplara yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince indirim konusu yapılabilecek. Aynı şekilde, Türk Kızılay tarafından ilan edilen hesaplara yapılan nakdi bağışların tamamı da indirime konu edilebilecek. Bu konuda ödemeye ilişkin banka dekontları yeterli olacak.
10 İLDE 77 SAHRA HASTANESİ KURULDU
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından 10 ilde
77 sahra hastanesi kurduklarını, acil sağlık hizmeti verilen bu hastanelerin bir kısmında cerrahi operasyonların da yapılabildiğini bildirdi. Bu arada Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Belçika, Fransa, Hindistan ve Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) başta olmak üzere sahra hastanesi kuruyor.
DEPREMİN ACI FATURASI!
7.7 ve 7.6’lık depremler; Türkiye’nin toplam Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’nın(GSYH) yaklaşık yüzde 10’unu gerçekleştiren 10 ili vurdu. Bu iller, Türkiye’nin ekonomik büyümesinin 1,15 puanını oluşturuyor.
Depremin vurduğu Kahramanmaraş, Adana, Malatya, Gaziantep, Diyarbakır, Hatay, Adıyaman, Osmaniye, Şanlıurfa ve Kilis’te ekonominin yaraların sarılması sürecinde üretimin durmasıyla ekonomik kaybın büyüklüğüne ilişkin farklı yorumlar dikkat çekiyor.
Bir Kira Bir Yuva Kampanyası, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İhtiyaç Haritası tarafından 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depreminin ardından evini kaybetmiş vatandaşlar ile kira desteği vermek ya da boş durumdaki evini kullanıma açmak isteyen vatandaşları buluşturmak için başlatıldı. Bu kampanya 30 Ekim İzmir Depremi’nde edinilen tecrübe ve oluşturulan bilgisayar yazılımı üzerine inşa edildi.
Kampanya çerçevesinde ihtiyaç talepleri İzmir Büyükşehir Belediyesi
tarafından toplanıyor. Kampanyanın teknik altyapısı İhtiyaç Haritası tarafından oluşturuldu. Bir Kira Bir Yuva kapsamında üç ay için sağlanan 10 bin TL destek, depremzedelerimizin yeni bir düzen kurabilmesi için can suyu oluyor. Bir Kira Bir Yuva Kampanyası, yardıma ihtiyacı olan vatandaşları 10 bin TL ve üzeri destek veren yardımsever vatandaşlarla aracısız olarak buluşturuyor.
30 bin 934 ev ihtiyacının belirlendiği Bir Kira Bir Yuva kampanyasına 28 Şubat itibariyle, 7 bin 864 kişi kira desteği verdi, 2 bin 304 ev paylaşıldı. Toplam destek miktarı 407 milyon 54 bin 905 TL oldu.