1- Avrupa Yeşil Mutabakatı nedir? Neyi amaçlıyor?
11 Aralık 2019 tarihli “Avrupa Yeşil Mutabakatı”, iklim ve çevreyle ilgili zorluklarla mücadele konusunda Avrupa Birliği’nin önceki taahhütlerini daha geniş ve daha etkili bir şekilde yeniden düzenlemeyi amaçlayan bir yol haritası olarak tanımlanabilir. Avrupa Yeşil Mutabakat ile 2030’a kadar karbon salımını yüzde 50 azaltmayı, 2050 yılına kadar ise net-sıfır karbon salım hedefine ulaşmayı hedefliyor.
2- Avrupa Komisyonu, hedefe yönelik ne kadarlık bir bütçe açıkladı?
Avrupa Komisyonu, bu hedefe yönelik 1 trilyon Euro’luk bir yatırım planı açıkladı. AB mali araçları, kamu ve özel sektör yatırımlarını içeren bu yatırım planı önümüzdeki 10 yıl için ekonominin dönüşümünü finanse etmeyi amaçlıyor. 2030 iklim ve enerji hedeflerine ulaşmada yıllık yatırımın 270 milyar Euro olması gerekiyor.
3- AB’nin bu süreçteki öncelikleri nedir?
AB’nin bu süreçteki öncelikleri; çevre dostu teknolojilere yatırım yapılması, sanayide inovasyonun desteklenmesi, özel ve toplu taşıma sektörlerinde ulaşımın temiz, ucuz
ve sağlıklı alternatifler ile sunulması, enerji sektörünün karbonsuzlaşması ve yüzde 100 yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş, binaların enerji verimli hale getirilmesi olarak sıralanıyor.
4- Türkiye’de Yeşil Mutabakat Çağrısı kim tarafından yürütülüyor?
Avrupa Komisyonu Yeşil Mutabakat Çağrısı Türkiye’de, Dışişleri Bakanlığı AB Başkanlığı’nın ve Horizon 2020 Programı’nın iletişim kurumu olan TÜBİTAK tarafından yürütülüyor.
5- Kaynaklar nasıl paylaştırılacak?
Çağrı kapsamında enerji başlığında toplam 128 milyon Euro, binalarda enerji verimliliği için 60 milyon Euro, çevreci havalimanları ve limanlar için 10 milyon Euro, Tarladan Sofraya stratejisi projeleri için 74 milyon Euro kaynak ayrıldı.
6- Enerji sektörü nasıl karbonsuzlaştırılacak?
AB’nin sera gazı emisyonlarının yüzde 75’inden fazlası, ekonomik sektörlerdeki enerji üretimi ve kullanımından kaynaklanıyor. Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerjiye öncelik verilerek, kömürden enerji üretiminden hızla çıkış sağlanacak.
7- Binalar enerji verimli hale nasıl getirilecek?
Binalar tüketilen enerjinin yüzde 40’ını oluşturuyor. Enerji verimliliği ve maliyet etkinliğin üstesinden gelmek için, AB ve üye devletlerin, kamu ve özel binalarda bir “renavasyon dalgası” başlatmaları gerekiyor.
8- Ulaştırma sektöründe nasıl bir önlem alınacak?
Karbon nötr Avrupa için, ulaştırma sektöründe emisyonların yüzde 90’nın 2050’ye kadar azaltılması gerekiyor. Multimodal taşımacılığı ulaştırma sisteminde karbon azaltım hedefine yardımcı olacak.
9- Çiftlikten sofraya çevre dostu gıda sistemi nasıl uygulanacak?
Gübre ve antibiyotik kullanımının yanı sıra kimyasal böcek ilaçlarının kullanımını ve riskini önemli ölçüde azaltmaya yönelik önlemler alınması hedefleniyor. Taşıma, depolama, paketleme ve gıda atıkları konusunda harekete geçilerek, gıda işleme ve perakende sektörlerinin çevresel etkilerinin azaltılması hedeflenecek. Ayrıca tüketicilerin bilinç düzeyinin artırılmasıyla depolamadan ambalajlamaya kadar birçok süreçte sürdürülebilirlik oluşturulacak.
10- Yeşil dönüşüm başlıca hangi sektörlere etki edecek?
Sanayi, perakende, enerji, finans, tekstil, tarım ve gıda ayrıca çimento ve yapı sektörüne etki etmesi bekleniyor.